Εισήγηση του Χάρη Κωστόπουλου, Προέδρου του απερχόμενου ΔΣ, στην εκλογοαπολογιστική Γενική Συνέλευση του Παραρτήματος Αχαρνών-Φυλής του ΕΣΥΝ στις 31 Μαΐου:
Πραγματοποιούμε σήμερα την εκλογοαπολογιστική μας συνέλευση με σκοπό να κάνουμε έναν απολογισμό της δουλειάς μας, να εκλέξουμε νέο Διοικητικό Συμβούλιο και να στείλουμε αντιπροσώπους στην πανελλαδική εκλογοαπολογιστική συνέλευση.
Η περίοδος που μεσολάβησε από την προηγούμενη συνέλευση χαρακτηρίστηκε από ραγδαίες εξελίξεις στο χώρο της αντιμετώπισης των εξαρτήσεων από ουσίες, από αλκοόλ, διαδίκτυο, Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. Κορύφωση όλων των εξελίξεων στην Ελλάδα ήταν η ψήφιση και υλοποίηση της δημιουργίας του ΕΟΠΑΕ.
Από την άλλη πλευρά υπάρχουν ραγδαίες εξελίξεις και στα σχετικά οικονομικά συμφέροντα και παράλληλα τα ιδεολογήματα αθώωσης των ουσιών και της χρήσης τους συνεχώς αναβαθμίζονται κι εμπλουτίζονται.
Για τις οικονομικές εξελίξεις.
Ναρκωτικά
Η νομιμοποίηση από διάφορες χώρες συνεχίζεται και τα κέρδη πολλαπλασιάζονται.
Στην Ελλάδα δεν έχει νομιμοποιηθεί η χρήση ψυχαγωγικής κάνναβης (αν και ουσιαστική η ανοχή έχει οξυνθεί.) Ωστόσο, τα κέρδη από τη φαρμακευτική κάνναβη αναμένεται να φτάσουν τα 8.80 εκατ. δολάρια για το 2025 με ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 7,6% μέχρι το 2029. Μέχρι την ίδια χρονιά τα CBD προϊόντα αναμένεται να αποφέρουν 24,27 εκατ. δολάρια για το 2025 με ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 0,74% μέχρι το 2029. Σε βάθος 12 ετών οι επενδύσεις αναμένεται να αποφέρουν 1,2 δις ευρώ.
Αναλύοντας αυτά τα οικονομικά στοιχεία δεν μπορεί να μας κάνει εντύπωση ότι οι φαρμακοβιομηχανίες έχουν αρχίσει να επενδύουν στη χρήση ψυχεδελικών για την υποτιθέμενη αντιμετώπιση ψυχιατρικών διαταραχών αλλά και για την αύξηση της απόδοσης (σα ψυχικό ντόπινγκ).
Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (Facebook, Twitter, Instagram, YouTube, Tik Tok, Viber κλπ)
Η μεγάλες εταιρίες πίσω από αυτά παρουσιάζουν σταθερή ανάπτυξη σε ενεργούς χρήστες και κέρδη. Τα έσοδα προέρχονται από συνδρομές χρηστών και στο συντριπτικό ποσοστό τους από διαφημίσεις.
Τζόγος
Στην Ελλάδα σημειώθηκαν κέρδη 38 δισ. ευρώ το 2024, αύξηση 5,5% από το 2023. Τα 2,59 δις ευρώ προέρχονται από online στοίχημα και τζόγο, τα 33,4 δις ευρώ από επίγειο τζόγο δηλαδή καζίνο και πρακτορεία ΟΠΑΠ. Ωστόσο, στην Ελλάδα διαφαίνεται ότι ο διαδικτυακός τζόγος παρουσιάζει ένα ρυθμό ανάπτυξης της τάξης του 10% με τον επίγειο τζόγο να μην έχει ούτε τον μισό.
Η ιδεολογική αποτύπωση των κερδών
Πάνω σε αυτή την κερδοφορία χτίζεται ένα ολόκληρο οπλοστάσιο ιδεολογημάτων που στοχεύουν στην απόκρυψη των αιτιών που οδηγούν στη χρήση, στην προβληματική σχέση (για το διαδίκτυο), και την εξάρτηση. Στοχεύουν στην αθώωση της χρήσης ναρκωτικών. Διαχωρίζουν το χρήστη σε «λειτουργικό» και «μη λειτουργικό». Λειτουργικό τον θεωρούν όταν είναι παραγωγικός στο χώρο εργασίας του, με τη χρήση να του στερεί το δικαίωμα στον ελεύθερο ποιοτικό χρόνο, στην αξιοπρεπή και ολόπλευρη ζωή. Αυτό το επιχείρημα πάει χέρι χέρι με την ατομική ευθύνη στη χρήση. Παρουσιάζουν τη χρήση και την εξάρτηση ως μία ατομική επιλογή, ως ένα φαινόμενο που μπορεί να μπει υπό τον έλεγχο του χρήστη. Είναι δική του ευθύνη η απώλεια του ελέγχου, η μετατροπή του σε «μη λειτουργικό». Παραβλέπουν όμως ότι η εξάρτηση εξαρτάται από πολλούς παράγοντες που δεν ελέγχονται και βέβαια από την ίδια την ουσία. Φυσικά, αυτός ο διαχωρισμός εξυπηρετεί τις επενδύσεις που γίνονται αυτή την περίοδο καθώς τα «ύπο έλεγχο» ναρκωτικά είναι και αυτά τα οποία πωλούνται ή θα πωλούνται νόμιμα όπως η κάνναβη και τα ψυχεδελικά.
Ταυτόχρονα ενισχύονται οι αντιλήψεις για την ιατρικοποίηση του φαινομένου. Είναι αυτές που παρουσιάζουν τη χρήση ως μια χρόνια υποτροπιάζουσα νόσο που κυρίως εξαρτάται από ιατρικούς ή βιολογικούς παράγοντες, αποκρύπτοντας τους οικονομικούς, κοινωνικούς και ψυχολογικούς που συμβάλλουν στο φαινόμενο της εξάρτησης. Η αντίληψη αυτή αποτυπώνεται έντονα σε όλες τις πολιτικές θεραπευτικής προσέγγισης στην Ε.Ε. που βασίζεται κυρίως στη χορήγηση υποκατάστατων. Η θέση τους είναι: «Αφού ο χρήστης δεν μπορεί να απεξαρτηθεί καλύτερα να τον κρατήσουμε απλά στη ζωή». Πολλές έρευνές τους, τα τελευταία χρόνια, εστιάζουν στους βιολογικούς παράγοντες και των εξαρτητικών συμπεριφορών, ανοίγοντας το δρόμο για την ψυχιατρικοποίησης τη χορήγηση επομένως ψυχιατρικών φαρμάκων.
Η δημιουργία Εθνικού Οργανισμού Πρόληψης & Αντιμετώπισης των Εξαρτήσεων (ΕΟΠΑΕ)
Η δημιουργία του ΕΟΠΑΕ έχει στόχο να ευθυγραμμίσει σε αυτή την κατεύθυνση την ελληνική με την ευρωπαϊκή πολιτική στον τομέα της απεξάρτησης. Ο νέος φορέας απορρόφησε το ΚΕΘΕΑ (το κατήργησε) και ουσιαστικά συμβάλει στη διάλυση των αποδεδειγμένα αποτελεσματικών «στεγνών» προγραμμάτων. Υποβαθμίζει την ίδια της ουσίας τους που είναι η θεραπευτική κοινότητα.
Η θεραπεία μετατρέπεται σε υποκατάσταση και σε εκμάθηση δεξιοτήτων για να διατηρηθεί η «λειτουργικότητα», για να μην υπάρξει υποτροπή στη «μη λειτουργικότητα», για να διατηρηθεί ένα είδος υποκατάστασης της ζωής από μια συντηρούμενη εξάρτηση. Και όλα αυτά βαφτίζονται ως «θεραπευτικός πλουραλισμός» και «θεραπευτική επιλογή». Στην πραγματικότητα η επιλογή αφήνεται στο χρήστη που φυσικά δεν έχει την απαραίτητη επιστημονική κατάρτιση και χαρακτηρίζεται από μια κατακερματισμένη προσωπικότητα υπό την επιρροή των ουσιών χρήστη.
Επιπλέον, εντείνονται οι λογικές κόστους-οφέλους στην πρόληψη και την απεξάρτηση. Καταργείται κάθε δημόσια δομή που υπήρχε κι εντάσσονται στον ΕΟΠΑΕ που είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου. Απαλλάσσεται έτσι το κράτος από την αποκλειστική ευθύνη χρηματοδότησης των προγραμμάτων. Όλες οι δομές απεξάρτησης θα εξαρτώνται από βραχυπρόθεσμες ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις, κληροδοτήματα, εισφορές ή φιλανθρωπίες, που δεν μπορούν να εγγυηθούν την ύπαρξη σταθερών προγραμμάτων παρέμβασης. Αφήνουν έτσι εργαζόμενους και θεραπευόμενους χωρίς καμία κατοχύρωση. Ήδη, οι εμπειρίες από βραχύχρονες χρηματοδοτήσεις έχουν στο παρελθόν δείξει τις συνέπειές τους με κλεισίματα δομών στο ΚΕΘΕΑ κτλ.
Καμία αναφορά δε γίνεται για την τύχη των κέντρων πρόληψης τα οποία ήδη είναι υποστελεχωμένα και δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις αυξανόμενες ανάγκες κι αιτήματα. Καθώς στο νόμο προβλέπεται η αναγνώριση ιδιωτικών πρωτοβουλιών «υπό την επίβλεψη του Υπουργείου Υγείας», φαίνεται ότι οι ΜΚΟ είναι ήδη έτοιμες να αναλάβουν το ρόλο της πρόληψης με κεντρική γραμμή όλα τα ιδεολογήματα που αναφέρθηκαν παραπάνω.
Απολογισμός παραρτήματος
Κάνοντας τον απολογισμό της προηγούμενης τριετίας:
Κάναμε αρκετές επισκέψεις σε σχολεία της περιοχής μας, όπου συνολικά μιλήσαμε με 1890 παιδιά, 140 καθηγητές και 40 γονείς. Η δράση του παραρτήματος μας είχε μία σταθερότητα με διάρκεια στη δράση του, χωρίς βεβαίως να λείπουν οι αδυναμίες και προβλήματα, κυρίως με τα ωράρια των μελών του ΔΣ. Αυτό ήταν ένα σοβαρό εμπόδιο στη συλλογική δράση χρέωση και ευθύνη του ΔΣ, με το οποίο όμως δεν συμβιβαστήκαμε μειώνοντας τη δράση μας, αλλά παλέψαμε και τις περισσότερες φορές καταφέραμε να το προσπεράσουμε.
Σίγουρα ανήκει στα μέτρα ενίσχυσης της δράσης του Παραρτήματος που πρέπει να πάρουμε το
επόμενο διάστημα, κι αυτό αναδείχτηκε στην πράξη. Έλειψαν οι πιο συχνές
συνεδριάσεις του ΔΣ, και ακόμα καλύτερα και ανοιχτές συνεδριάσεις του
ΔΣ όποτε το εκτιμάμε. Πιστεύουμε ότι θα βοηθήσει πιο αποτελεσματικά στο
σύνολο της δουλειάς μας
Ταυτόχρονα την προηγούμενη τριετία έγινε ένα σοβαρό άνοιγμα επαφών με φορείς της περιοχής με θετικά αποτελέσματα, που φαινόταν χρόνο με το χρόνο και αποτυπωνόταν στην ανοδική συμμετοχή τους στις εκδηλώσεις.
Στο Μενίδι ξεκινήσαμε το 2022 με 15 φορείς και το 2024 φτάσαμε στους 24 φορείς. Στη Φυλή το 2022 συμμετείχαν 23 φορείς και το 2024 52 φορείς. Όμως δεν έχουμε καταφέρει στο βαθμό που χρειάζεται να χτίσουμε, να εμβαθύνουμε και να διευρύνουμε τη σχέση μας, αφού μείναμε στους προέδρους και κάποια μέλη του ΔΣ των φορέων αυτών, και ελάχιστα στα μέλη αυτών των φορέων με συναντήσεις - ενημερώσεις - παρεμβάσεις. Πρέπει να κάνουμε περισσότερα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση, στο πώς δηλαδή θα αποκτήσει κινηματικά χαρακτηριστικά το αντιναρκωτικό μέτωπο στην περιοχή μας. Πώς θα "αγκαλιάσει", με τη δική μας πρώτα και κύρια ανεβασμένη δράση, και θα βοηθήσει τα σωματεία και τους φορείς να εντάσσουν σταδιακά στη δράση τους το ζήτημα των εξαρτήσεων και ιδιαίτερα των ναρκωτικών. Και να αποτελεί αυτό συστατικό στοιχείο στον προσανατολισμό τους, όπως είχε επισημανθεί από το προηγούμενο Συνέδριο του ΕΣΥΝ.
Οι επαφές μας με δασκάλους-καθηγητές έγιναν κυρίως από τις παρεμβάσεις μας στα σχολεία που μιλήσαμε και μέσω των Ενώσεων Γονέων και Κηδεμόνων, τόσο στο Μενίδι όσο και στη Φυλή.
Όμως και εδώ πρέπει να επιμείνουμε πολύ περισσότερο, να σχεδιάσουμε καλύτερα πώς θα αναπτύξουμε κοινές δράσεις με περισσότερους Συλλόγους Διδασκόντων αλλά και Συλλόγους Γονέων και Κηδεμόνων ιδιαίτερα.
Τα όποια εμπόδια συναντήσαμε ήταν κυρίως από τη Δημοτική Αρχή Αχαρνών, που εκφράζονταν ποικιλοτρόπως. Με την άρνησή της να μας παραχωρήσει χώρους, κάθε χρονιά την άρνηση της να μας παραχωρεί τον ήχο και τα καθίσματα ή να μας τα δίνει με το σταγονόμετρο, γενικά να μας δυσκολεύει μέχρι την τελευταία στιγμή! Και να ήταν μόνο αυτά…. Έφτασε στο σημείο προσπαθώντας να μας εκφοβίσει, να μας τρομοκρατήσει γιατί βάλαμε τις αφίσες μας σε δημόσια κτίρια, εγκαλώντας και απειλώντας με πρόστιμο τον γραμματέα του παραρτήματός μας, συναγωνιστή Χρήστο Κουτσουραδή. Αντιδράσαμε άμεσα με ανακοίνωση-καταγγελία, και μετά την κατακραυγή που έγινε ακόμα και από τοπικά μέσα ενημέρωσης, η Δημοτική Αρχή έκανε πίσω.
Την καλύτερη απάντηση βέβαια την πήρε από τη συμμετοχή του κόσμου στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε .
Η συμμετοχή του κόσμου στις κεντρικές εκδηλώσεις μας είχε ανοδική τάση! Ξεκινήσαμε το 2022 στο Μενίδι με 80-100 άτομα, και πέρυσι το 2024 φτάσαμε στα 250 άτομα. Αντίστοιχα στη Φυλή το 2022 ξεκινήσαμε με 180 άτομα, και πέρυσι το 2024 φτάσαμε στα 450 άτομα.
Φυσικά αυτό δεν το θεωρούμε σε καμία περίπτωση δεδομένο, αλλά η καθημερινή μας δράση θα το επιβεβαιώνει με ακόμα μεγαλύτερη συμμετοχή.
Διευρύναμε την παρέμβασή μας και σε άλλα θέματα, όπως για το σχολικό εκφοβισμό και την νεανική παραβατικότητα. Συμμετείχαμε μετά από πρόσκληση του Συλλόγου Διδασκόντων του Λυκείου Φυλής στην ημερίδα που διοργάνωσε με τον Δήμο Φυλής με θέμα τον σχολικό εκφοβισμό και τη σχολική βία. Πήραμε πρωτοβουλία μαζί με την Ένωση Γονέων και Κηδεμόνων Άνω Λιοσίων και Φυλής και με το Σύλλογο Διδασκόντων από κοινού με το 2ο Λύκειο Άνω Λιοσίων, και διοργανώσαμε εκδήλωση για το bullying με συμμετοχή 100 άτομα (γονείς, καθηγητές) . Στις εκδηλώσεις εκ μέρους του ΕΣΥΝ μίλησε ο συναγωνιστής Τάσος Τραβασάρος. Η συμβολή ήταν καθοριστική και στις δύο εκδηλώσεις, και δεν το λέμε εμείς αλλά το μεταφέρουμε με τις εντυπώσεις που άφησε στο σύνολο των παρευρισκόμενων.
Αυτές οι παρεμβάσεις μας άνοιξαν νέους δρόμους, και πρέπει το επόμενο διάστημα να τις ενισχύσουμε αποφασιστικά. Το νέο ΔΣ πρέπει να έχει στον προσανατολισμό του μια ομάδα επιστημόνων, ψυχολόγων-κοινωνικών λειτουργών, για πιο ολοκληρωμένες παρεμβάσεις που θα ενσωματώνονται στη δράση μας.
Το Παράρτημά μας, μαζί με τα Σωματεία και τους φορείς της περιοχής μας, συμμετείχε με ανακοινώσεις και παρουσία σε δράσεις για κοινά προβλήματα - όπως για το XYTA Φυλής, ενάντια στις αυξήσεις των δημοτικών τελών στο Δήμο Αχαρνών, ενάντια στα πρόστιμα των κατοίκων των Μ. Σχίνων, στις επιτροπές αγώνα ενάντια στην ακρίβεια, τις εκδηλώσεις στην μνήμη του μικρού Μάριου, τις κινητοποιήσεις συγγενών πλημμυροπαθών της Θεσσαλίας, παρέμβαση στη Γενική Συνέλευση του Εξωραϊστικού-Πολιτιστικού Συλλόγου Λαθέας για τον αγώνα των κατοίκων σχετικά με την διευθέτηση ρέματος, παρέμβαση στη Γενική Συνέλευση του Συλλόγου "Πανόραμα εν δράσει", συμμετοχή σε αντινατοϊκή συγκέντρωση στην Ελευσίνα, στην κινητοποίηση για την ενίσχυση του κέντρου υγείας Αχαρνών, στην παράσταση διαμαρτυρίας για τη δολοφονία της Κυριακής Γρίβα, στην κινητοποίηση για τη γυναικοκτονία στο Μενίδι, στην κινητοποίηση για το κλείσιμο των αθλητικών εγκαταστάσεων στο Ολυμπιακό Χωριό, κινητοποίηση ενάντια στις συγχωνεύσεις τμημάτων στα σχολεία, κινητοποίηση ενάντια στους πλειστηριασμούς, κινητοποιήσεις ενάντια στα Ωνάσεια Σχολεία, παρεμβάσεις του ΕΣΥΝ στα Περιφερειακά Συμβούλια Δυτικής και Ανατολικής Αττικής. Σε παραστάσεις διαμαρτυρίας και αλληλεγγύης για την απαράδεκτη δίωξη της δασκάλας Σοφίας Καψαλάκη.
Το ΕΣΥΝ
Σαν ΕΣΥΝ αναπτύσσουμε σταθερά μέτωπο ενάντια στο φαινόμενο των ναρκωτικών και των εξαρτητικών συμπεριφορών. Αναδεικνύουμε το φαινόμενο ως πολυπαραγοντικό, εστιάζοντας στις πολλές αιτίες που διευκολύνουν το χτίσιμο ευάλωτης προσωπικότητας που μπορεί να οδηγηθεί στη χρήση ή την εξάρτηση σε μια συγκεκριμένη χρονικη στιγμή.
Με τη δράση μας στους τοπικούς φορείς, σε σχολεία, στο γονεϊκό κίνημα, αναδεικνύουμε την επικινδυνότητα των ιδεολογημάτων που στοχεύουν στο να αμβλύνουν τα αντανακλαστικά των ανθρώπων και ειδικά των νέων, απέναντι στις εξαρτήσεις και τις εξαρτητικές συμπεριφορές. Που διευκολύνουν την κερδοφορία των αντίστοιχων επιχειρήσεων αλλά και τον κοινωνικό έλεγχο των νέων ανθρώπων. Υψώνουμε τείχος αντίστασης στις αιτίες που τους καταδικάζουν στη φτώχεια, την ανεργία, την έλλειψη ποιοτικού χρόνου και δουλειάς με δικαιώματα κλπ.
Συνεχίζουμε να παλεύουμε για ενιαία πρόληψη-θεραπεία-κοινωνική επανένταξη. Δίνουμε έμφαση στον τομέα της πρόληψης.
Διεκδικούμε:
- Αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν πρόληψη-θεραπεία-κοινωνική επανένταξη.
- Υιοθέτηση των στεγνών προγραμμάτων ως κύρια μορφή θεραπείας. Ολόπλευρη ενίσχυση με πόρους και προσωπικό, δημιουργία νέων προγραμμάτων με βάση τις τοπικές, πληθυσμιακές και επιστημονικές ανάγκες.
- Καμία εμπλοκή ΜΚΟ και ιδιωτών στην πρόληψη-θεραπεία-κοινωνική επανένταξη.
- Κατάργηση του νόμου για τη δημιουργία του ΕΟΠΑΕ. Κατάργηση της ΠΝΠ για το ΚΕΘΕΑ και επαναφορά του αυτοδιοίκητου.
- Αποφασιστική ενίσχυση των Κέντρων Πρόληψης. Πλήρης στελέχωση του Κέντρου Πρόληψης "ΔΙΕΞΟΔΟΣ" στο Μενίδι με μόνιμο προσωπικό. Ίδρυση πλήρως στελεχωμένου Κέντρου Πρόληψης στον Δήμο Φυλής.
- Ουσιαστική αναβάθμιση όλων των αθλητικών, πολιτιστικών και σχολικών εγκαταστάσεων της περιοχής. Δωρεάν πρόσβαση για όλους, καμία σκέψη για παραχώρηση ελεύθερων χώρων σε ιδιώτες.
- Ίδρυση νέων ελεύθερων χώρων.
